Sunday, 2 September 2012

10 SHAY EE MUQDISHO KU QAABISHO CIDA KUCUSUB


Meelkasto aduunka wa wax caadiya inad aragto wax u gaara ama ay caan ku tahay kuna tilmaamantay, hadaba magalaada muqdisho aya kamida meelaha deganada somalida ugu caansan uguna baaxada wayn.
Hadii aad tahay qof ku cusub muqdisho wa hubaal inay muqdisho kugu qaabilasyo dareeno iskugu jira uur kutaalayn iyo rajo nololeeed, kuwaso is barbar socoday mudadii 22 sano ahayd ee ay saaxada caalamka ka maqnayd magalo bari ahaan jirtay caasimadaha afrika ugu tilmaaman.
Mudo dheer anoon muqdisho joogay, ayaan isku dayey inan dadka uso bandhigo waxaybo kamida nolosha muqdisho gar ahan dadka sidaydo kale ku cusub, kuwaso magaceega  hawada ka maqli jirey iyadoon wax wanagsan lagu tilmamayn.

1-   Muqdisho iyo cunadeed:
Meelkaste waxad muqdish ku arkaysa Barafka oo kamida ganacsiyada laga ganacsado, caankana ay ku tahay muqidsho, Saliid Macsaro ayad iyana la darsaysa, noocayada kala duwan ee kudarta, macmaanka, ayaa iyana si cadiya noloshada ula jaaraya.

2-   Muqdisho iyo habka labiska;
Muqdisho waxay kugu qaabilaysa Macawso inta badan ragu xidhan yihin, kuwas kamida hab labiska ugu badan e laga isticmalo magalada, dhanka kabaha ragu waxay ad u isticmal kabaha dusha furan, dhanka hablaha waxay ku badan yihin indha sharer, hafaf, iyo dalad, guud ahaan haweenku wa asturan yihin oo wa wax adag inad aragto qof hawena oo kusocota dirac iyo shalamad sida Harg.

3-   Muqidsho iyo Gadiidka:
Muqidsho wax wax caadiya inad aragto gaadiid gaboobay oo iskugu jira noocyo kala duduwan, kuwaso kaso hadhay burburki somaliya, Gadiidkan aya qaarkod si layable u socodan ama ay kugu adkanaysa inad rumaysato waxay indhahagu arkayan, wa suuro gal in darawalku mel qoraxa fadhiyo kadib marki inti hore gadhigu babaday ama dhamatay, funny things to believe.

4-   Muqdisho iyo hubka:
Muqdisho oo ahayd caasimada qudhe aduunka bila dawlada adag ahayd 22 sano ayaa dhaxalsiisay in hubku noqdo wax nolosha kamida, si fudud ayad u arkaysa dhalin ku hubaysan noocyada kala duwan ee hubka fudud, Gadiidka dagaal ee Tiknikada oo dhex mushaxaya wadoyinka waywayn ee magalada, Gadiidka Ciidamada shisheeye oo xaware sarek u gooshaya dadka dhexdooda, kooxaha ku labisan dharka kala noocnooca, dhaman arimahani waxay caadi ka ag noqoden dadka sida maalinlaha ula darsay xaaladahan.

5-   Muqdisho Isbarooyinka iyo goobaha layku baadho:
Muqdisho xaaladeed aman aya sababtay in hotel kasta, iyo dhismo kasto muhima ama cid koox gaari beegsan karta degantahay la dhigo biraha waawayn iyo shubabka laga hor tago isbiidaminta, iyo dilalka is qarxinta, Muqdisho waxa yaratay is aminka sida darted wa caadi in hotel ama dhisme kasta lagu waydiyo cidad rabto si ficana lagu baadho tin iyo cidh.

6-   Muqdisho iyo nolosha qoyska.
Muqdisho wa iska caadi inad aragto hooyo le dhawr caruura oo kala abe ah, ama nin qaba dhawr xaas , qaar horena ay kala dhamaden, wa wax iska cadiya in lays furo, ama gabadho si fudud u noqoto Carmal, arinta aya ad uga duwan harg, oo runti ay go’an culus tahay in gabadhi noqoto Carmal, tani waxay Rer muqdisho siisay inu guurka iyo furniinkuba fududadan, arintan oo dhib iyo dheerba le.

7-   Muqdisho iyo hab guriyeedkeda;
Muqdisho oo ahayd caasimada wixi ku hadla afsomali mduo dheer aya dhaxalsiisay inay noqoto magalada ugu wayn gayiga Somalidu degto, wa wax iska caadiyainad aragto wadooyin wawayn oo lamida kuwa ay canka ku yihin magaloyinka wawayn ee geska afrika, inad melkasta ku aragto dhismayaal baxad le oy ka tagtay dawladi somaliya, gurya Gaydadka waawyn ee filoyinka kuwaso ay ku nolayen madaxdi dawladi hore,

8-   Muqdisho iyo Taloyinka:
Muqdisho waxay caan ku tahay taalooyin wawayn oo lagu xuso dadki samaynta ku laha nolosha iyo taarikhda Somalida, waxad daremaysa sidi lo xusi jiray dadki haldoorka ku aha nolosha umada somaliyed, sida Taloyinki Axmed Gurey, Xaawo Tako, Dhalintii SYL, Sayidka iyo qar lamida. Dhaman  taloyinkani waxay muqdisho dhaxal siinaya taarikhdeeda qadimka iyo magaca aan ka guurayn eey ka dhaxashay dawladihi lala danbeeyey.

9-   Muqdisho iyo Magacyada Caanka.
Muqdisho waxay caan ku tahay magacyo macruufa kuwaso, xata cidi aan waliged arag ay maqashay sawro kala duduwana ka haysato, muqdisho waxay marti galisya Suuqa labad ee ugu wayn bariga Afrika, Suuqa Bakaraha, waxay ehel u noqotay Gurigi Ummada, hooygi mawelada iyo madalada, Madaxtoyada Caanka E vila Somaliya, dhismaha Tarabunka,

10-               Muqdisho iyo Ganacsiga:
Reer muqdisho muran kuma jiro inay caan ku yihin ganacsiga iyo hal abuurnimada ganacsi (enterpreneurship), muqdisho waxay 22 sano ee bila maamulka gaar u lahayd hibada ganacsi, iyado xarun u ahayd dhaman ganacsigada noocyadiisa kala duwan, waxay fursad gaara  siisay dadki ku noola inay hadana siiso fursado ganacsi abuurid, taso dhafisay warwarki iyo murugti maamul la’aanta.

Wixi an ilabay wad igu soo kordhin kartan  mahad sanidin dhaman.